- Ζαγαζίκ
- (Zagazig). Πόλη (267.400 κάτ. το 1996) της Αιγύπτου και πρωτεύουσα του κυβερνείου (διοικητικής περιφέρειας) Ας Σαρκίγια (4.180 τ. χλμ., 4.287.848 κάτ.). Βρίσκεται στην Κάτω Αίγυπτο, χτισμένη στην περιοχή της διώρυγας Μπαχρ ελ Μοέζ, σε απόσταση 3 χλμ. από τον λόφο Τελ Μιτάστα, όπου σώζονται τα ερείπια της μεγάλης αιγυπτιακής πόλης Βούβαστις. Είναι σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος και ένα από τα κυριότερα γεωργικά κέντρα της Αιγύπτου. Στο Ζ. υπήρχε ελληνική παροικία, που τώρα έχει τελείως εξαφανιστεί. Οι πρώτοι Έλληνες εγκαταστάθηκαν εκεί το 1840 και το 1870 ιδρύθηκε ελληνική κοινότητα, που φρόντισε για την οικοδόμηση ναού και την ίδρυση σχολείου. Στην πόλη, που ήταν έδρα του Έλληνα μητροπολίτη Λεοντοπόλεως, υπήρχε και ελληνικό προξενείο. Για την παροικία, στην εποχή της ακμής της, έγραψε ο Βλάσης Γαβριηλίδης, όταν την επισκέφθηκε το 1911. Τις εντυπώσεις του, δημοσιευμένες στην Ακρόπολη, τις κυκλοφόρησε και σε βιβλίο με τον τίτλο Ταξείδια (1921). Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Μία από τις καλλίτερον ηλεκτροφωτίστους πόλεις όχι στην Αίγυπτο, αλλά εις την Ευρώπην ίσως όλην, είναι το Ζ.».
Αιγυπτιακό μπρούτζινο γλυπτό της 2ης χιλιετίας π.Χ. Η γάτα λατρευόταν ιδιαίτερα στην αρχαία πόλη Βούβαστη, κοντά στο σημερινό Ζαγαζίκ (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι).
Dictionary of Greek. 2013.